ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 52/2023 

 

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 52/2023  (ΦΕΚ Α΄106 / 26.04.2023

Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 «σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου» (L 188), ως προς τους εργαζόμενους με σχέση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία.

 

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

 

Έχοντας υπόψη:

 

1.Τις διατάξεις:

 

α) Του άρθρου 25 παρ. 2 του ν. 4808/2021 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής (…) και λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις» (Α’ 101).

 

β) Του άρθρου 3 του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου» (Α’ 34), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 65 του ν. 1892/1990 (Α’ 101), και του άρθρου 4 του ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 6 του ν. 1440/1984 (Α’ 70) και τροποποιήθηκε με τα άρθρα 7 του ν. 1775/1988 (Α’ 101), 31 του ν. 2076/1992 (Α’ 130), 19 του ν. 2367/1995 (Α’ 261), 22 του ν. 2789/2000(Α’ 21), 48 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), 91 του ν. 3862/2010 (Α’ 113), 50 του ν. 4342/2015 (Α’ 143) και 20 του ν. 4753/2020 (Α’ 227).

 

γ) Του άρθρου 90 του Κώδικα της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 119 παρ. 22 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

 

2.Την 2814.5/78886/2022/4.11.2022 εισήγηση του Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργεί-ου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, από την οποία προκύπτει ότι από τις διατάξεις του παρόντος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

 

3.Την 61/2023 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

 

Με πρόταση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αποφασίζουμε:

 

 Άρθρο 1   Σκοπός

Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας που αφορά τους εργαζόμενους με σύμβαση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία προς την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της Οδηγίας (EE) 2010/18 του Συμβουλίου (L 188).

 

Άρθρο 2  Αντικείμενο και Πεδίο Εφαρμογής

(Άρθρα 1 και 2 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

1.Το παρόν διάταγμα ορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά στις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας και στη μεταχείριση στον χώρο εργασίας, μέσα από τη διευκόλυνση του συνδυασμού επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς ή φροντιστές με σχέση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία.

 

2.Με το παρόν θεσπίζονται δικαιώματα για την άδεια πατρότητας, τη γονική άδεια, την άδεια φροντιστή, την άδεια ανωτέρας βίας και τις ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για τους εργαζόμενους γονείς και φροντιστές με σχέση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία.

 

Άρθρο 3 Ορισμοί

(Άρθρο 3 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

Για τους σκοπούς του παρόντος ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α) «Άδεια πατρότητας»: άδεια για τον ναυτικό πατέρα, η οποία λαμβάνεται, με την ευκαιρία της γέννησης, για τη φροντίδα του τέκνου.

 

β) «Άδεια φροντιστή»: άδεια από την εργασία για τους ναυτικούς, ώστε να παρέχουν προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη σε συγγενή ή πρόσωπο, που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό με τον εργαζόμενο και που έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο, όπως ορίζεται στο άρθρο 8.

 

γ) «Γονική άδεια»: άδεια από την εργασία για τους ναυτικούς γονείς λόγω της γέννησης ή υιοθεσίας παιδιού, ώστε να είναι δυνατή η φροντίδα του τέκνου.

 

δ) «Συγγενής»: ο/η σύζυγος, ο/η σύντροφος με σύμφωνο συμβίωσης, τα τέκνα φυσικά ή θετά, οι γονείς, τα αδέλφια και οι συγγενείς εξ αγχιστείας στην ίδια γραμμή και στον ίδιο βαθμό.

 

ε) «Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας»: η δυνατότητα των εργαζομένων με σχέση ναυτικής εργασίας να προσαρμόζουν τη μορφή απασχόλησης τους, μεταξύ άλλων, με τη χρήση ευέλικτου ωραρίου εργασίας ή με την εφαρμογή μειωμένου ωραρίου εργασίας.

 

στ) «Φροντιστής»: ναυτικός που παρέχει προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη σε συγγενή ή πρόσωπο, που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό με τον εργαζόμενο και που έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο.

 

Άρθρο 4  Άδεια πατρότητας

(Άρθρα 4 και 8 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

 

1.Κάθε εργαζόμενος με σύμβαση ναυτικής εργασίας πατέρας δικαιούται άδεια πατρότητας δεκατεσσάρων (14) εργάσιμων ημερών, με αποδοχές, η οποία πρέπει να λαμβάνεται κατά τη γέννηση του τέκνου. Η άδεια αυτή δύναται: είτε α) να χορηγείται δύο (2) ημέρες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, οπότε οι υπόλοιπες δώδεκα (12) χορηγούνται, συνολικά ή τμηματικά, άμεσα λόγω της γέννησης του τέκνου, εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία γέννησης είτε β) να χορηγείται στο σύνολό της μετά την ημερομηνία γέννησης.

 

Για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του πλοίου, ο ναυτικός γνωστοποιεί εγγράφως την πιθανολογούμενη ημέρα τοκετού στον πλοίαρχο ή τον εργοδότη, προκειμένου ο τελευταίος να λάβει εγκαίρως γνώση.

 

2.Η άδεια πατρότητας χορηγείται υποχρεωτικά και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία ή από τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του ναυτικού.

 

3.Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ηλικίας έως οκτώ (8) ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την ένταξη του τέκνου στην οικογένεια.

 

Άρθρο 5  Χορήγηση γονικής άδειας

(Άρθρα 5 και 8 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

 

1.Σε κάθε ναυτικό γονέα ή πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα, εργαζόμενο με σύμβαση ναυτικής εργασίας, παρέχεται ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα λήψης γονικής άδειας για την ανατροφή του τέκνου του, διάρκειας τεσσάρων (4) μηνών, την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει συνεχόμενα ή τμηματικά, μέχρι το τέκνο να συμπληρώσει την ηλικία των οκτώ (8) ετών.

2.Για τη χορήγηση της γονικής άδειας, ο ναυτικός πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες συνολικής θαλάσσιας υπηρεσίας, εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα από ειδική διάταξη νόμου, διαταγμάτων, κανονισμών, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, διαιτητικών αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και ναυτικών.

3.Για τους δύο (2) πρώτους μήνες καταβάλλεται ποσό από τον Οίκο Ναύτου, μηνιαίως, ίσο με το προβλεπόμενο ποσό στην παρ. 3 του άρθρου 28 του ν. 4808/2021, η οποία εφαρμόζεται και στη ναυτική εργασία.

4.Σε περίπτωση διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου, το συνολικό χρονικό διάστημα των εν λόγω συμβάσεων με τον ίδιο εργοδότη λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της περιόδου εξασφάλισης του δικαιώματος.

5.Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων του ενός τέκνων, το δικαίωμα γονικής άδειας είναι αυτοτελές για το καθένα από αυτά, εφόσον από τον χρόνο λήξης της άδειας που χορηγήθηκε για το προηγούμενο τέκνο ο ναυτικός συμπλήρωσε τουλάχιστον συνολική δωδεκάμηνη θαλάσσια υπηρεσία. Κατ’ εξαίρεση, γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε τέκνο ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα και δικαιούνται να λάβουν το επίδομα της παρ. 3 για δύο (2) μήνες επιπλέον, ανεξαρτήτως του αριθμού των τέκνων που γεννήθηκαν μαζί. Γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από τον άλλο γονέα, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν.

6.Υπό την επιφύλαξη των περιπτώσεων της παρ. 8, η γονική άδεια παρέχεται μετά την πάροδο τουλάχιστον ενός (1) μήνα από την επομένη της ημέρας κοινοποίησης του αιτήματος στον πλοίαρχο ή στον εργοδότη, παρατεινόμενη μέχρι του κατάπλου του πλοίου σε λιμένα, όπου είναι δυνατή η επιβίβαση του αντικαταστάτη του. Τα έξοδα μετακίνησης από και προς το πλοίο του ναυτικού που ασκεί το δικαίωμα της γονικής άδειας βαρύνουν τον ίδιο.

7.Με τη χορήγηση γονικής άδειας, καταχωρίζεται σχετική εγγραφή στα βιβλία ναυτολογίου και ημερολογίου γέφυρας του πλοίου, καθώς και στην αντίστοιχη θυρίδα του ναυτικού φυλλαδίου του ναυτικού.

8.Ο πλοίαρχος ή ο εργοδότης δύνανται να αναβάλλουν τη χορήγηση της γονικής άδειας εγγράφως και αιτιολογημένα ιδίως:

α. Στην περίπτωση που αποδεδειγμένα δεν καθίσταται δυνατή η εξεύρεση αντικαταστάτη του γονέα ναυτικού και δεν προσφέρεται προσοντούχος ναυτικός ανάλογης ειδικότητας, σύμφωνα με βεβαίωση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.) ή

β. κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο, σε ναυτικούς που εργάζονται σε δρομολογημένα επιβατηγά ακτοπλοϊκά εμπορικά πλοία και σε επιβατηγά τουριστικά εμπορικά πλοία ή

γ. για άλλους έκτακτους λόγους που συνδέονται με την ασφαλή λειτουργία του πλοίου ή την ασφάλεια των ατόμων που επιβαίνουν σε αυτό ή του φορτίου.

9.Η γονική άδεια διακόπτεται με τη λήξη της σύμβασης ορισμένου χρόνου και δύναται να συνεχιστεί σε περίπτωση ανανέωσης ή παράτασης της σύμβασης ναυτικής εργασίας ή και σε περίπτωση που ο ναυτικός συνάψει σύμβαση εργασίας με άλλο εργοδότη, με την επιφύλαξη της παρ. 2.

10.Αν και οι δύο γονείς απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη αποφασίζουν, με κοινή δήλωση, ποιος από τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα.

11.Αιτήσεις γονέων με αναπηρία, γονέων παιδιών με αναπηρία, με μακροχρόνια ή αιφνίδια ασθένεια, πολύτε-κνων και μόνων γονέων λόγω θανάτου γονέα, ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης τέκνων, καθώς και γυναικών μετά την άδεια μητρότητας και την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας, χορηγούνται με απόλυτη προτεραιότητα. Επίσης, προτεραιότητα δίνε-ται στις αιτήσεις γονέων παιδιών λόγω νοσηλείας ή ασθένειας του παιδιού ή λόγω αναπηρίας ή σοβαρής ασθένειας συζύγου, συντρόφου συμβίωσης, συγγενούς, γονέων παιδιών διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων, καθώς και γονέων έπειτα από πρόωρο τοκετό.

12.Ο ναυτικός μπορεί, εάν το επιθυμεί, να συνεχίσει κατά τον χρόνο της γονικής άδειας την ασφαλιστική του κάλυψη στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο. Η δαπάνη για τις ασφαλιστικές εισφορές βαρύνει αποκλειστικά τον ίδιο.

 

 Άρθρο 6  Γονική άδεια για τέκνα με αναπηρία ή μακροχρόνια ασθένεια

(Άρθρο 5 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

1.Υπό την επιφύλαξη των περιπτώσεων της παρ. 8 του άρθρου 5, κάθε ναυτικός που εργάζεται με σύμβαση ναυτικής εργασίας και είναι γονέας τέκνου με αναπηρία τουλάχιστον 67% ή μακροχρόνια ασθένεια, έχει δικαίωμα, μετά τη συμπλήρωση της συνολικής θαλάσσιας υπηρεσίας της παρ. 2 του άρθρου 5, να λάβει πρόσθετη, της οριζόμενης στο άρθρο 5 του παρόντος, γονική άδεια, χωρίς αποδοχές, κατά πλήρη χρόνο ή κατόπιν συμφωνίας μεταξύ ναυτικού και εργοδότη, κατά τρόπο αποσπασματικό, για περίοδο τουλάχιστον πέντε (5) μηνών, ώστε να μπορεί να ασχοληθεί με το τέκνο του μέχρι αυτό να συμπληρώσει την ηλικία των δώδεκα (12) ετών.

2.Σε κάθε περίπτωση, η περίοδος παροχής γονικής άδειας της παρ. 1 δεν μπορεί να διαιρείται σε περισσότερα από τέσσερα (4) τμήματα.

3.Γ ια τη χορήγηση της άδειας της παρ. 1, ο ναυτικός υποχρεούται να ενημερώσει τον πλοίαρχο ή τον εργοδότη για την αναπηρία από την οποία πάσχει το τέκνο και να προσκομίσει τη σχετική πιστοποίηση, όχι αργότερα από την ημέρα κοινοποίησης του αιτήματος χορήγησης άδειας στον πλοίαρχο ή στον εργοδότη.

4.Η παρ. 12 του άρθρου 5 εφαρμόζεται και στην προβλεπόμενη στο παρόν άδεια.

 

 Άρθρο 7  Άδεια φροντιστή

(Άρθρο 6 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

Κάθε ναυτικός που έχει συμπληρώσει έξι (6) μήνες συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου θαλάσσιας υπηρεσίας, δικαιούται άδεια φροντιστή, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 3, για τη φροντίδα προσώπου, διάρκειας έως πέντε (5) εργάσιμων ημερών συνολικά για κάθε ημερολογιακό έτος, εφόσον το πρόσωπο αυτό έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο, η οποία βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση.

 

 Άρθρο 8  Άδεια απουσίας λόγω ανωτέρας βίας

(Άρθρο 7 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

1.Υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται κίνδυνος για την ασφάλεια του πλοίου και των επιβαινόντων και τηρουμένων, εάν απαιτείται, των διαδικασιών χορήγησης έγκρισης από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με τον Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου, ο πλοίαρχος χορηγεί στον ναυτικό άδεια απουσίας από το πλοίο έως δύο (2) φορές ετησίως και έως μία (1) εργάσιμη ημέρα κάθε φορά, με αποδοχές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται με επείγοντα οικογενειακά ζητήματα σε περίπτωση ασθένειας ή ατυχήματος, τα οποία καθιστούν απαραίτητη την άμεση παρουσία του ναυτικού. Η ασθένεια ή το ατύχημα του τέκνου ή άλλου οικογενειακού προσώπου βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση νοσοκομείου ή θεράποντος ιατρού.

2.Σε περιπτώσεις χορήγησης άδειας απουσίας, καταχωρίζεται σχετική εγγραφή στο βιβλίο ημερολογίου γέφυρας του πλοίου, καθώς και στη σελίδα παρατηρήσεων του ναυτικού φυλλαδίου.

3.Η άδεια απουσίας είναι δυνατό να χορηγείται άπαξ ή τμηματικά.

 

 Άρθρο 9  Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας

(Άρθρο 9 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

1.Κάθε ναυτικός γονέας τέκνων ηλικίας έως δώδεκα (12) ετών ή φροντιστής δικαιούται να ζητά ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για λόγους φροντίδας, όπως ιδίως ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση.

2.Για το δικαίωμα χορήγησης ευέλικτης ρύθμισης εργασίας, ο ναυτικός γονέας ή φροντιστής πρέπει να έχει συμπληρώσει έξι (6) μήνες, συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις, εργασίας ορισμένου χρόνου θαλάσσιας υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη, εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα από ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, διαιτητικών αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και ναυτικών.

3.Ο πλοίαρχος ή ο εργοδότης εξετάζει και διεκπεραιώνει εντός ενός (1) ημερολογιακού μήνα κάθε αίτηση για ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τις λειτουργικές ανάγκες του πλοίου, την ασφαλή λειτουργία του, την ασφάλεια των ατόμων που επιβαίνουν σε αυτό και του φορτίου. Ο εργοδότης τεκμηριώνει εγγράφως κάθε απόρριψη σχετικής αίτησης ή κάθε αναβολή χορήγησης ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας. Όταν οι ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας έχουν περιορισμένη διάρκεια, ο ναυτικός επιστρέφει στην αρχική μορφή απασχόλησης κατά τη λήξη της συμφωνηθείσας περιόδου. Ο ναυτικός έχει το δικαίωμα να επιστρέψει στην αρχική μορφή απασχόλησης πριν από τη λήξη της συμφωνημένης περιόδου, κατόπιν αίτησής του και εφόσον αυτό δικαιολογείται από συγκεκριμένη μεταβολή των περιστάσεων. Ο πλοίαρχος ή ο εργοδότης εξετάζει και διεκπεραιώνει κάθε τέτοια αίτηση πρόωρης επιστροφής σύμφωνα με το οριζόμενα στο πρώτο και δεύτερο εδάφιο.

4.Ο πλοίαρχος ή ο εργοδότης δύνανται να αναβάλλουν ή να απορρίπτουν τη χορήγηση ευέλικτης ρύθμισης ιδίως:

α. στην περίπτωση που αποδεδειγμένα δεν καθίσταται δυνατή η εξεύρεση αντικαταστάτη του γονέα ναυτικού και δεν προσφέρεται προσοντούχος ναυτικός ανάλογης ειδικότητας, σύμφωνα με βεβαίωση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.), ή

β. κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο, σε ναυτικούς που εργάζονται σε δρομολογημένα επιβατηγά ακτοπλοϊκά εμπορικά πλοία και σε επιβατηγά τουριστικά εμπορικά πλοία.

 

 Άρθρο 10  Δικαιώματα του ναυτικού και επιστροφή στην εργασία

(Άρθρα 10, 11 και 14 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

1.Τα κεκτημένα ή τα υπό κτήση δικαιώματα του ναυτικού κατά την ημερομηνία έναρξης της γονικής άδειας διατηρούνται ως έχουν έως το τέλος αυτής. Με τη λήξη της γονικής άδειας ή της ευέλικτης ρύθμισης, τα εν λόγω δικαιώματα εφαρμόζονται όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις ναυτικής εργασίας.

2.Ο ναυτικός έχει δικαίωμα, κατά την επιστροφή του από τη γονική άδεια ή την ευέλικτη ρύθμιση, να επιστρέψει στην ίδια ή σε ισοδύναμη ή ανάλογη θέση ναυτικής εργασίας, με τους ίδιους όρους και συνθήκες εργασίας και να επωφεληθεί από οποιαδήποτε βελτίωση των συνθηκών εργασίας, από την οποία θα είχε επωφεληθεί εάν δεν είχε λάβει την άδεια, λαμβανομένων υπόψη των αναγκών του πλοίου.

3.Δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε μεταχείριση του ναυτικού εκ μέρους του εργοδότη ή του πλοιάρχου ή άλλου μέλους του πληρώματος που προΐσταται αυτού, η οποία αποδεικνύεται λιγότερο ευνοϊκή για τον ναυτικό εξαιτίας της υποβολής αιτήματος για τη λήψη των προβλεπόμενων στο παρόν αδειών ή ευέλικτης ρύθμισης ή της λήψης των αδειών αυτών ή επειδή άσκησε τα δικαιώματα που προβλέπονται στο παρόν.

4.Απαγορεύεται κάθε δυσμενής ή λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση των ναυτικών και των εκπροσώπων τους από τον πλοίαρχο ή τον εργοδότη, καθώς και κάθε δυσμενής σε βάρος τους συνέπεια, επειδή υπέβαλαν καταγγελία εντός του πλοίου ή της ναυτιλιακής επιχείρησης ή κίνησαν νομική διαδικασία με σκοπό να επιβληθεί η συμμόρφωση με τα δικαιώματα που προβλέπονται στο παρόν.

 

 Άρθρο 11  Προστασία από την απόλυση και βάρος απόδειξης

(Άρθρο 12 της Οδηγίας (EE) 2019/1158)

1.Απαγορεύεται και είναι άκυρη η καταγγελία της σύμβασης εργασίας ναυτικού επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση ή επειδή άσκησε δικαίωμα που προβλέπεται στο παρόν.

2.Σε περίπτωση απόλυσης ναυτικού επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση που προβλέπεται στο παρόν, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί τους λόγους της απόλυσης εγγράφως. Παραβίαση της υποχρέωσης αυτής του εργοδότη συνιστά μαχητό τεκμήριο ότι η καταγγελία της σύμβασης εργασίας έλαβε χώρα κατά παράβαση της παρ. 1.

3.Αν ναυτικός, που θεωρεί ότι απολύθηκε κατά παράβαση της παρ. 1, τεκμηριώνει ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρμόδιας αρχής πραγματικά περιστατικά ικανά να στηρίξουν την πεποίθηση ότι απολύθηκε, γιατί ζήτησε ή έλαβε άδεια ή διευκόλυνση του παρόντος, εναπόκειται στον εργοδότη να αποδείξει ότι η απόλυση έγινε για άλλους λόγους. Η ρύθμιση της παρούσας δεν ισχύει στην ποινική δίκη.

 

 Άρθρο 12  Έλεγχος εφαρμογής

Ο έλεγχος και η διοικητική διευθέτηση των διαφορών και των καταγγελιών, οι οποίες προκύπτουν από την εφαρμογή του παρόντος και δεν επιλύονται επί του πλοίου, διενεργούνται στο εσωτερικό από τις αρμόδιες Λιμενικές Αρχές και στο εξωτερικό από τους τοποθετημένους στις Προξενικές Αρχές Αξιωματικούς του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής που ασκούν διοικητικά καθήκοντα ναυτιλίας και, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν, από τις Ελληνικές Προξενικές Αρχές.

 

Άρθρο 13   Επιβολή κυρώσεων – Προσφυγές

(Άρθρο 13 της Οδηγίας(ΕΕ) 2019/1158)

1.Ανεξάρτητα από τυχόν ποινικές ή πειθαρχικές κυρώσεις, στους παραβάτες των διατάξεων του παρόντος επιβάλλονται από τις Λιμενικές Αρχές οι κυρώσεις της παρ. 1 άρθρου 45 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (Κ.Δ.Ν.Δ., ν.δ. 187/1973), εκτός εάν ο παραβάτης έχει ήδη καταδικαστεί ή αθωωθεί με τελεσίδικη απόφαση ποινικού δικαστηρίου για ποινικό αδίκημα, το οποίο ταυτίζεται με την παράβαση που αφορά η διοικητική κύρωση.

2.Κατά των αποφάσεων επιβολής προστίμου επιτρέπεται προσφυγή σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 45 του Κ.Δ.Ν.Δ.

 

 Άρθρο 14  (Άρθρο 16 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

Το παρόν καθορίζει τα ελάχιστα όρια προστασίας των ναυτικών και δεν θίγει ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για τους ναυτικούς που ισχύουν από τη νομοθεσία ή από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, διαιτητικές αποφάσεις, κανονισμούς εργασίας ή συμφωνίες εργοδοτών και ναυτικών και που, σε κάθε περίπτωση, δύνανται να θεσπίζουν ή να διατηρούν ευνοϊκότερες διατάξεις για τους ναυτικούς από εκείνες που προβλέπονται στο παρόν.

 

 Άρθρο 15  Καταργούμενες Διατάξεις

(Άρθρο 19 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158)

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται το π.δ. 80/2012 (Α’ 64).

 

Άρθρο 16  Έναρξη Ισχύος

Η ισχύς των διατάξεων του παρόντος αρχίζει από τις 2 Αυγούστου 2022, εκτός από τις διατάξεις του άρθρου 13, η ισχύς των οποίων αρχίζει από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

 

Στον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος διατάγματος.

 

Αθήνα, 24 Απριλίου 2023